Anadolu insanı bağımsızlığa bağımlıdır. İşte bu yüzden Kurtuluş Savaşı’nda canla başla mücadele etmiştir emperyalizme karşı. Ve bu sağlam inanç ve azim doğrultusunda Atatürk’ün önderliğinde kurulmuştur bu ülke. Evet, bağımsızlığa düşkündür Anadolu; ancak yönetim şekli olarak cumhuriyet onun için bilinmeyen bir kavramdır. Atatürk, anti-emperyalist Anadolu insanı için en uygun rejimin cumhuriyet olduğu kanısındadır ve cumhuriyeti altın tabakta sunar bu coğrafyanın insanına. Çağdaş medeniyetler seviyesine yükseltmek ister bu onurlu halkı. Ancak; bu halk yoksul ve cahildir. Eğitilmezse Atatürk’ün ilke ve devrimlerini yaşatamayacaktır.
Atatürk ve arkadaşları yeni yönetim şeklinin fikrini köye ulaştırabilmek için bir eğitsel model oluşturmak istemişlerdir. Bu eğitsel model hem kişisel ve toplumsal gelişime hem de üretime yönelik olmalıydı. Temelinde bu düşünce olan Köy Enstitüleri,Atatürk’ün ölümünden sonra 17 Nisan 1940’da kurulmaya başlanmıştır. Karar mekanizması “öğretmen-öğrenci-yönetici”sac ayağına kurulu olan Köy Enstitüleri “Eğitim, üretim içindir.” Düşüncesiyle yola çıkmıştır. Çünkü kişisel gelişimin ve üretimin sağlandığı bir eğitim modeli, beraberinde refah toplum ve rejimin sürekliliğini getirir. Ayrıca yurttaşlık bilinci de eğitim yoluyla kazandırılır. Bu düşünceler doğrultusunda uygulamaya konulan eğitim modeli, çok büyük kazanımlar sağlamıştır. Ne var ki soğuk savaş dönemindeki politikalar yüzünden varlığını sürdürememiştir. Ülkemizde yeterince değeri bilinmeyen Köy Enstitüleri, dünya tarafından büyük ilgiyle karşılanmıştır. Hatta UNESCO, Köy Enstitülerini, dünyaya örnek bir eğitim sistemi olarak göstermiştir.
Bugün hala dünyada benzeri olmayan Köy Enstitüleri mutlak gereksinmemizdir. Belki aynen uygulamaya konulursa eksiklikler meydana gelebilir; ancak çağın gereklerine uygun bir modernizasyondan sonra kanayan eğitim sistemimize merhem gibi geleceğinin inancındayım. Eğitim yaygınlaşırsa bilinçleniriz, bilinçlenirsek üretiriz, üretirsek gelişiriz. Bu ardışık süreç neden bu topraklarda işlemesin ki? Bu toprağın insanının hakkı değil midir insanca bir yaşam? İşte; bu insanca yaşama giden yol eğitimden geçer ve bunun için bir an önce eğitim politikamızı revize etmeliyiz.
